Aanpassingen getijdenduiker
De getijdenduiker zorgt voor het getij in Waterdunen. Sinds de getijdenduiker is geopend in september 2019 en zeewater Waterdunen binnenkomt, is getest met het binnenlaten van het water. De getijdenduiker is een uniek stukje techniek. Wat op de tekentafel is bedacht en berekend, is nu in de praktijk uitgebreid getest. Dit heeft veel inzicht opgeleverd. De resultaten zijn positief, maar een optimalisatie is nog wel nodig. Wilfred de Kam, projectleider bij Waterschap Scheldestromen, vertelt meer over het optimaliseren van de getijdenduiker.
Optimalisatie Aanpassingen aan de getijdenduiker zijn nodig omdat we bij het openen en testen van de getijdenduiker in 2019 er achter zijn gekomen dat de schuiven niet goed automatisch te bedienen zijn bij grotere waterstandsverschillen tussen de Westerschelde en Waterdunen. Na een studie van Royal Haskoning DHV zijn een aantal maatregelen voorgesteld om het systeem (getijdenduiker en het intern getijdegebied) aan de eisen vanuit waterveiligheid, wateroverlast en de ecologische doelstellingen van Waterdunen te laten voldoen. Op dit moment is de getijdenduiker in een aangepaste bedrijfsvorm in werking. Met deze aangepaste bedrijfsvorm kunnen we veilig getij creëren in Waterdunen, maar het is nog niet optimaal; we kunnen de gewenste hoge en lagere waterstanden nu niet goed halen.
Welke werkzaamheden worden er in 2023 uitgevoerd en is hier al een planning van bekend? De getijdenduiker is een uniek stukje techniek. Met de inzichten na de testfase in 2019 en het onderzoek van Royal Haskoning DHV is besloten om de getijdenduiker te optimaliseren. We hebben gekozen voor een robuustere installatie waarbij de hydraulische installatie, de handbediening, de besturing, de schuiven en een deel van de elektrotechnische installatie aanpassen. En als we toch aan de installatie bezig zijn, voeren we direct ook vervroegd onderhoud uit. Zo worden de schuiven in de getijdenduiker volledig geconserveerd (gestraald en van nieuwe verflagen voorzien). Dit is kosteneffectief omdat de schuiven er toch uit moeten.
De werkzaamheden staan gepland in 2023. Begin 2023 starten de aannemers met het uitwerken van het uitvoeringsontwerp en het bestellen van materialen. Wanneer we precies kunnen starten, is onder andere afhankelijk van de leveringstermijnen van de benodigde materialen en de projectplanning van de aannemers. Bij het maken van de planning kijken we samen met de provincie en Stichting het Zeeuwse Landschap naar de bediening van de getijdenduiker omdat hier bijvoorbeeld in het broedseizoen andere eisen aan worden gesteld dan daarbuiten.
Waterveiligheid Na aanpassing voldoet de getijdenduiker aan de eerder genoemde normen en eisen en kunnen we volledig automatisch de lagere- en hogere waterstanden halen die ook bij springtij en doodtij in de Westerschelde voorkomen, uiteraard in gedempte vorm. Zo wordt er optimaal invulling gegeven aan de ecologische doelstelling en kan er een optimale balans ontstaan tussen de zones die afwisselend droog en nat worden waardoor de ecologie zich verder en beter kan ontwikkelingen.
De betrouwbaarheid van de werking van de getijdenduiker wordt door deze aanpassingen fors vergroot waardoor we voldoen aan de waterveiligheids- en wateroverlastnormen. Daarbij is ook rekening gehouden met de verwachte zeespiegelstijging, zodat de waterveiligheid in Waterdunen gewaarborgd is tot 2073.
Wat merken de bezoekers (zowel de mensen als de vogels) van de werkzaamheden? En wat voor invloed heeft dit op de flora en fauna in Waterdunen?
Bezoekers zullen weinig merken van de aanpassingen omdat deze vooral in de getijdenduiker zelf plaats zullen vinden. Uiteraard staat er straks wel een bouwkeet bij de getijdenduiker en zal er af en toe een kraan staan als er een schuif in en uit wordt gehaald. Als we aan het werk zijn houden we rekening met de impact op de al ontwikkelde flora en fauna in het gebied. Dat doen we door een gefaseerde aanpak (koker voor koker) waardoor de getijdenduiker zoveel mogelijk in bedrijf blijft er uitwisseling van water blijft
Uitdaging Buitenom het waterschap en de provincie zijn vijf partijen betrokken. De uitdaging zit hem wat mij betreft vooral in een goede integrale aanpak en de samenwerking om zo de uitvoering in goede banen te kunnen leiden.
Hoe zie je de toekomst van Waterdunen voor je? Waterdunen is al prachtig en de ontwikkeling van de flora en fauna vindt nu al plaats en is voor de bezoekers ook al te zien. Persoonlijk zou ik het mooi vinden als je straks de verschillen terugziet in de zones die frequent en minder frequent door het zeewater overspoeld worden. De aanpassingen gaan hier effect op hebben maar ik ben erg benieuwd naar de ontwikkeling en zichtbaarheid van dat effect.