Memorabele momenten in de uitvoering
Bijna 10 jaar geleden, in 2012, is de eerste schop in de grond gegaan in Waterdunen. Nadat de plannen waren vastgesteld en het grondverwervingsproject was afgerond, kon er een start worden gemaakt met de uitvoering; oftewel het daadwerkelijk realiseren van Waterdunen. Jeroen de Maat, werkzaam bij Provincie Zeeland, heeft in de rol van senior projectleider uitvoering bijna 11 jaar aan Waterdunen gewerkt. In deze periode heeft hij heel wat memorabele momenten meegemaakt. Wij vroegen aan hem welke momenten hem het meest zijn bijgebleven.
Onderzoek Ontplofbare Oorlogsrestanten
Eén van de eerste momenten die Jeroen zich nog levendig voor de geest kan halen is het OOO onderzoek (Onderzoek Ontplofbare Oorlogsresten). Voordat er een schop de grond in kon, moest het gebied gevrijwaard worden van bommen en explosieven uit de Tweede Wereldoorlog. “Dat was een hele bijzonder periode omdat we ontzettend veel oorlogsmateriaal hebben gevonden”, zo vertelt Jeroen. “Gedurende 2,5 jaar hebben we elke 3 weken de explosieven opruimingsdienst ter plekke gehad om de explosieve materialen tot ontploffing te brengen. Elke 3 weken was de opslag vol en moest het materiaal onschadelijk gemaakt worden. Eén van de bijzonderste vondsten was toch wel de vondst van de restanten van een Engels gevechtsvliegtuig, waarvan men wist dat het boven Breskens was neergestort.
Bijzondere werkzaamheden
Het OOO onderzoek is niet het enige wat diepe indruk op Jeroen heeft gemaakt. Ook het opspuiten van het zand is hem bijgebleven. “Ruim 8 hectare zanddepot met 400.000 m3 aan zand hebben we in Waterdunen opgespoten en later verdeeld over het duingebied”. Dat opspuiten was machtig om te zien; in een korte tijd werd het zand het gebied in gespoten en het resterende zoute water weer retour naar de Westerschelde gepompt.” Ook het bouwen en plaatsen van de grote bruggen is een van de werkzaamheden waar Jeroen graag aan terug denkt. Het ontwerp van de loopbruggen van het middenpad is bijzonder, net zo als op veel andere locaties bieden de loopbruggen bezoekers de mogelijkheid om vogels te bekijken zonder ze te storen. Het is leuk om waardering van bezoekers te krijgen over de vorm en constructie. “Het plaatsen van de grote bruggen was wel een karwei.”
Vissen vangen
De getijdenduiker is op zichzelf al een technisch hoogstandje, maar ook het moment dat er voor het eerst zout water het gebied instroomde, was een bijzonder moment. Een van de dingen die Jeroen zich goed kan herinneren is het afvangen van de zoetwatervissen. ‘Vlak voordat er zout water in het gebied zou binnenstromen, heeft een bedrijf bijna alle vissen die in het gebied zwommen, af kunnen vangen. Een paar 1000 kilo vis, zoals karpers en baars, zijn gevangen en in het zoete Zoommeer in Bergen op Zoom weer losgelaten. Daarna hebben we in een week tijd na de opening van de getijdenduiker de nog achtergebleven vissen geprobeerd te redden. Met een hoop collega’s zijn we langs de kreken gelopen en hebben gekeken waar er nog vissen waren.” Ook bij het testen van de werking van de getijdenduiker is Jeroen nauw betrokken geweest. “Het was experimenteel, maar we hadden het goed onderbouwd. En dan is het fijn dat het met de stroomsnelheden werkt zoals we hadden berekend en verwachtten.”
Samenwerking
De afgelopen maanden is Jeroen druk in de weer geweest met het voorbereiden van de grondoverdracht van het natuurgebied van Waterdunen aan Stichting Het Zeeuwse Landschap (HZL). Zowel bij de grondoverdracht naar Molecaten als ook bij de overdracht aan HZL betreft het veel ‘onzichtbaar’ werk, zoals het kadaster alle percelen laten meten en zorgen dat alle begrenzingen kloppen. Hierbij moet hij samenwerken met verschillende partijen. En dat is niet voor het eerst. In de afgelopen 10 jaar heeft Jeroen in de uitvoering met heel veel partijen samen gewerkt. Van ingenieursdiensten, onderzoeksbureaus op milieutechnisch, ecologisch en archeologisch vlak tot diverse uitvoerders, wegenbouwers, bruggenbouwers en aannemers. “Met veel verschillende partijen zijn we samen tot dit eindresultaat gekomen. En het mooie is dat ik er zelfs fans van Waterdunen aan heb overgehouden: pensionado’s of ex-werknemers die Waterdunen regelmatig komen bezoeken omdat ze benieuwd zijn naar het eindresultaat en de ontwikkelingen.”
Teveel om op te noemen
De internationale belangstelling die er voor Waterdunen is erg leuk, zelfs meerdere bezoeken van een Zuid-Koreaanse delegatie. In de laatste periode het plaatsen van de begrazingseenheden en informatieborden, het onderzoek naar waterveiligheid en het betrekken en informeren van de omgeving bij alle ontwikkelingen door de jaren heen… Eigenlijk zijn er teveel momenten om op te noemen als je aan Jeroen vraagt wat zijn meest memorabele momenten zijn. Wat hem in de werkzaamheden vooral aansprak was het coördineren van zo’n groot project en het multidisciplinaire karakter ervan: water, natuur, kunstversterking, recreatie en infrastructuur worden hier met elkaar gecombineerd.
Een prachtig gebied
Op de vraag wat Jeroen van het eindresultaat vindt, is hij duidelijk: “Ik vind het een supermooi gebied. In het begin had ik ook zo hier en daar mijn bedenkingen of het wel zou gaan werken zoals we met z’n allen bedacht was. Zoals het gebied er nu uitziet, komt grotendeels overeen met de verwachtingen, en daar ben ik wel trots op”. Daarnaast vindt Jeroen het ook mooi om te zien dat het natuurgebied nu ook door de omgeving wordt gewaardeerd. In het begin is hij ook betrokken geweest bij een aantal huiskamergesprekken waar de werkzaamheden met de omwonenden werden besproken en afgestemd. “Het was altijd zoeken naar een balans om de belangen van de overheid en bewoners zoveel mogelijk op elkaar af te stemmen. Alles overziend denk ik dat we daar met z’n allen toch goed zijn uitgekomen”.
